Nước thải sinh ra trong những mỏ quặng sắt lưu huỳnh thường có tính axit mạnh, nếu bị ngấm xuống các mạch nước ngầm dưới lòng đất thì hậu quả khó mà tưởng tượng nổi. Dù bây giờ nhìn bề ngoài chưa thấy gì, nhưng ô nhiễm này sẽ gây2ra tai họa cho con cháu đời sau!

Triệu Hải Thành thấy sắc mặt của tôi không được tốt thì lúng túng: “Đây là chuyện cơ mật của công ty, trong mỏ ngoài mấy lãnh đạo như chúng tôi biết thì không còn ai biết cả.”

Tôi cười khinh thường: “Mấy người5đúng là vì muốn tiết kiệm tiền mà chuyện gì cũng dám làm nhỉ!”

Chủ nhiệm Tôn bị tôi nói thế cũng đỏ mặt, anh ta vội giải thích: “Chúng tôi cũng đâu còn cách nào khác, đây là yêu cầu của cấp trên, nếu chúng tôi không chấp hành thì6chỉ còn nước cuốn xéo về nhà…”

Tôi xua tay với anh ta: “Anh không cần giải thích với chúng tôi làm gì, nhưng dù sao chỗ này cũng là nơi các anh sinh sống, phá hủy nó như vậy mà các anh không cảm thấy đau lòng à?”

Nhất thời… bầu5không khí trong phòng bỗng trở nên xấu hổ.

Thực tế lúc đại học, tôi đã từng tự đi học EIA* một năm, sau đó vì thi quá khó mà từ bỏ, nhưng tôi biết một khi những mạch nước ngầm dưới đất bị ô nhiễm thì muốn khắc phục sẽ3cực kỳ khó khăn. Sao công ty này lại có thể vì lợi ích trước mắt mà không để ý đến thế hệ sau này được chứ?! Cho nên, họ xảy ra chuyện cũng xứng đáng!

* Đánh giá tác động môi trường.

Cuối cùng chú Lê phải đứng ra hòa giải. “Chuyện đó để nói sau đi, giờ chúng ta vẫn nên chú tâm vào những người bị mất tích!”

Triệu Hải Thành cũng thức thời chuyển chủ đề, chúng tôi lại tiếp tục nói chuyện. Chú Lê hỏi chủ nhiệm Tôn một số công việc thường ngày liên quan tới những người bị mất tích, nhưng chẳng có chỗ nào khả nghi cả.

Đúng lúc này, chủ nhiệm Tôn đột nhiên nhận được một cuộc gọi, anh ta tỏ ý xin lỗi chúng tôi: “Ngại quá, tôi có việc gấp phải đi xử lý, mọi người cứ ngồi đây một lúc nhé!”

Nhìn chủ nhiệm Tôn vội vàng đi ra ngoài, chú Lê quay sang hỏi Triệu Hải Thành: “Hay cậu dẫn chúng tôi đi loanh quanh khu quặng xem sao!”

Triệu Hải Thành gật đầu: “Được ạ, nhưng tuyết trong rừng rơi dày lắm, chắc đi lại không dễ dàng.”

Chú Lê cười: “Không sao, chúng ta cũng không đi vào quá sâu.”

Triệu Hải Thành dẫn chúng tôi đi xem đầu ra của đường ống dẫn nước thải, nhìn thứ nước bẩn vàng óng chảy chầm chậm vào hang đá phía sau núi làm lòng tôi có cảm giác rất khó chịu…

Chú Lê đột nhiên quay ra hỏi Triệu Hải Thành: “Vậy quản lý già lúc trước đã về hưu đang ở đâu?”

Triệu Hải Thành nói: “Ngài muốn nói đến quản lý Tôn ạ? Chắc ông ấy vẫn đang sống trong ký túc xá của khu xưởng.”

Tôi thắc mắc: “Ông quản lý đấy cũng họ Tôn ạ?”

Lúc này Triệu Hải Thành mới vỗ trán: “A, tôi quên chưa nói cho mọi người biết, quản lý cũ chính là cha của chủ nhiệm Tôn bây giờ.”

Cả ba chúng tôi đều giật mình, không ngờ họ còn có mối liên hệ như vậy? Xem ra chúng tôi phải đến thăm vị quản lý già này một chuyến mới được!

Chúng tôi bỏ luôn bữa cơm mà lái xe chạy về khu ký túc xá. Lúc đi, chủ nhiệm Tôn còn cho rằng chúng tôi đang tức giận vì chuyện họ lén đổ nước thải ra môi trường.

Tôi không có thời gian giải thích với anh ta nên nói: “Chúng tôi có chút việc, ngày mai sẽ lại tới chỗ anh để tìm hiểu thêm.”

Ra khỏi khu mỏ, chúng tôi không nói chuyện gì với nhau, xe cứ chạy thẳng về hướng nhà của quản lý cũ. Khi chúng tôi đến trước cửa nhà của vị quản lý đó, tôi thấy một ông cụ tóc bạc trắng. Tôi thầm nghĩ quản lý cũ này mới nghỉ hưu được ba năm thôi mà, sau lúc này nhìn ông ấy cứ như đã khoảng bảy, tám mươi tuổi rồi vậy?

Sau khi nói rõ lý do vì sao chúng tôi đến đây, quản lý cũ nhiệt tình mời chúng tôi vào nhà…

Đầu tiên, chú Lê khách sáo thăm hỏi vài câu qua lại với ông ấy: “Mấy năm nay sức khỏe của quản lý thế nào? Nghỉ hưu rồi chắc cuộc sống cũng thoải mái hơn nhỉ?”

Không ngờ ông quản lý cũ lại cười khổ: “Lúc trước còn làm việc cũng không thấy gì, nhưng đột nhiên rảnh rỗi lại khiến xương cốt của tôi ngày càng tệ đi.”

“Mấy năm nay ông ở nhà có nghe chuyện mấy người quản lý mới mất tích không?” Chú Lê dò hỏi.

Ông quản lý cũ thở dài: “Chuyện lớn như vậy sao tôi có thể không biết chứ? Nhưng tôi nghĩ mãi cũng không hiểu vì sao lại là họ? Dù sao mọi thứ cũng đều phải có nguyên nhân của nó chứ?”

Tôi ở bên cạnh chen lời vào: “Quản lý, ông cảm thấy mỏ quặng hiện giờ so với thời ông quản lý thì thay đổi tốt lên hay xấu đi?”

Quản lý không ngờ tôi lại hỏi một vấn đề như thế, ông ấy hơi ngây ra một lúc, sau đó thở dài nói: “Thu nhập của các công nhân bây giờ nhiều hơn so với thời của tôi, nhưng đúng là có một số việc… không được như xưa…”

Tôi thấy quản lý có vẻ muốn nói lại thôi, xem ra một số việc mà ông ấy nói là chỉ chuyện đổ nước thải phi pháp kia. Có lẽ là ông ấy ngại con trai mình đang làm chủ nhiệm ở mỏ quặng nên không nói rõ với chúng tôi, nhưng dựa vào nét mặt thì không khó để nhận ra, ông ấy cũng không đồng ý với cách làm này.

Chú Lê bỗng hỏi: “Ông có từng gặp mấy vị quản lý đã mất tích kia không?”

Quản lý cũ lắc đầu: “Ngoài Ngô Địch ra thì tôi chưa từng gặp những người khác.”

Chú Lê tiếp tục hỏi: “Vậy ông cảm thấy Ngô Địch là người như thế nào? Tôi muốn nói tới năng lực làm việc ấy?”

Quản lý cũ suy rồi nói: “Tôi cũng không tiếp xúc với cậu ta nhiều lắm, chỉ giao tiếp trên phương diện công việc thôi. Nhưng cậu ta cho tôi cảm giác chỉ có vẻ hào nhoáng bên ngoài, kiểu người như cậu ta ngồi trong phòng làm việc ở công ty lớn thì được, nhưng nếu xuống cơ sở làm công việc như chúng tôi thì không thích hợp cho lắm.”

“Vậy tại sao lúc ấy trong mỏ không đề bạt người khác? Chẳng lẽ để người ngoài vào làm việc sẽ tốt hơn à?” Tôi thắc mắc.

Quản lý cũ lắc đầu: “Tổng công ty tự có lý của họ, nếu tôi đã về hưu thì ai tới nhậm chức cũng không sao cả, tôi chỉ hy vọng quặng sắt có thể phát triển lâu dài, mà không giống như bây giờ…” Quản lý cũ nói được một nửa thì dừng.

Đúng lúc này, cửa nhà đột nhiên mở ra, chúng tôi cùng nhìn ra cửa thì thấy chủ nhiệm Tôn đi vào. Anh ta cũng rất ngạc nhiên khi nhìn thấy chúng tôi, chắc là không ngờ rằng chúng tôi nói việc gấp là tới gặp cha mình!

“Mấy vị… sao lại tới nhà của tôi vậy?” Chủ nhiệm Tôn hỏi với vẻ nghi ngờ.

Chú Lê cười nói: “Chúng tôi đến thăm quản lý cũ, cũng vừa mới biết ông ấy chính là cha của cậu thôi.”

Chủ nhiệm Tôn gật đầu: “Mọi người có lòng, từ sau khi cha tôi về hưu, người trong công ty và trong mỏ không đến thăm ông ấy nữa.”

Tôi nghe thấy trong lời nói của chủ nhiệm Tôn có ý phàn nàn! Nhưng cũng đúng thôi, hơn nửa đời người làm ở vị trí quan trọng, mà khi vừa về nghỉ hưu là lòng người đã nguội lạnh ngay, dù là ai cũng sẽ cảm thấy không thoải mái.